Veli Göçer'ler bitmeyecek mi?

"Cennetten bir köşe" denilerek, süsledikleri evleri milyon liralara sattılar.

Yıkılan binaların 2000 yılı öncesinde yapıldığı iddia edilse de, 1-1,5 yıllık yapılar da birçok cana mezar oldu.

Depremin ardından bazı binalardaki yıkımlar özellikle dikkat çekti.

Binalarla ilgili çalışma başlatılarak bazı müteahhitler hakkında soruşturma başlatıldı.

Bugünlerde yapı ruhsatı verenden iskân ruhsatı verene ve yapı denetim görevini yerine getiren kişiler hakkında da soruşturma başlatılacağı konuşuluyor.

Ağır hasar alan binaları da aynı şekilde değerlendirmek gerekiyor.

Senelerce çalış, ne umutlarla tüm birikimini "Cennetten bir köşe" denen evlere yatır.

Sonuç bir daha geri gelmeyecek hayatlar veya ardında kalan koca bir enkaz...

Sonra pes dedirten ifadeler...

Rönesans Rezidans'ın müteahhidi Mehmet Yaşar Coşkun, "Rönesans Rezidans'ın neden yıkıldığını ben de bilmiyorum" demesi...

Adıyaman'da yıkılan bazı binaların müteahhidi olduğu belirlenen Yavuz Karakuş'un "44 bina yaptım, 4'ü çöktü. Her şeyi usulüne göre yaptım, vicdanım rahat" demesi...

Hatırlayın 195 kişinin ölümünden sorumlu tutulan Veli Göçer'i...

Bir röportajında, "Ölenlerin ailelerinin yüzde 85'iyle helalleştim. Kalan yüzde 15'ine ise ulaşamadım ama onları da bulmak istiyorum" demişti.

17 Ağustos 1999 depremi sonrası tutuklandı. 18 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırılmıştı, ardından Rahşan affı ve zaman aşımından yararlanarak 7,5 yıl hapis yattıktan sonra tahliye olmuştu.

Veli Göçer gibi olmasın!

Gelin 17 Ağustos depremini hatırlayalım...

1999 ve sonrasında neler yaşandı, kaç kişi hayatını kaybetti?

16 Ağustos'u 17 Ağustos'a bağlayan gece meydana gelen 7,4 büyüklüğündeki sarsıntı, Türkiye tarihinin en büyük ikinci depremi olarak kayıtlara geçmişti.

Salı günü saat 03:01'de başladı ve 45 saniye sürdü.

Ardından alınacak önlemlerin daha fazla tartışılmasına neden oldu.

Kentsel dönüşüm gündeme geldi!

Deprem sigortasının zorunlu hale getirilmesi gündeme geldi!

Türkiye genelinde arama-kurtarma ekiplerinin sayısının artırılması gündeme geldi!

Hatırladığım kadarıyla da o dönem imar yasalarında bir dizi değişiklikler yapılmıştı. Depremin ardından yapıların depreme dayanıklılık esasları ve denetim kurallarında değişikliğe gidilerek; 2007, 2012 ve 2019 yılında yönetmeliklerde ciddi değişiklikler olmuştu.

Resmi rakamlara göre; depremde 18 bin 373 kişi hayatını kaybettiği, 48 bin 901 kişi de yaralandığı ve 5 bin 840 kişinin de kaybolduğu ifade edildi.

Ancak o dönem can kaybının çok daha yüksek olduğu da öne sürülerek, resmi olmayan kaynaklar can kaybının 50 bin civarında olduğu iddia edildi.

Can kayıplarının önemli bir bölümünün binaların yıkılması ya da ağır hasar almasının sonucuydu.

Gelelim 1999 depreminin ekonomik etkilerinin neler olduğuna...

Ekonomi üzerinde de çok ciddi olumsuz etkiler yaratmıştı.

Şöyle ki, depremin ekonomik maliyeti 12 ile 20 milyar dolar arasında hesaplandı.

Depremin ardından özellikle yeniden yapılanma çalışmaları nedeniyle dış kaynak ihtiyacı artarken, sanayi bölgesinde bir süre üretim faaliyetlerine ara verilmesi de ekonominin küçülmesine neden oldu.

Türkiye'nin en büyük petrol rafinerisi TÜPRAŞ'ta çıkan yangın günlerce sürmüştü.

Sanayide oluşturulan katma değerin yüzde 46'sı deprem bölgesinde ortaya çıktığı ve vergi gelirlerinin yüzde 58'i depremin etkilediği bölgede oluşması dikkate alındığında mali kayıplar daha da hissedilir hal almıştı.

Turizm gelirlerinde de yüzde 40 - 50 azalmalar olduğu konuşulmuştu.

Hatta 2001'de ekonomik krizin çıkmasında etkili olan nedenler arasında 1999 depreminin yarattığı etkinin olduğu da söylentiler arasında yer aldı.  

Yazımın ilk satırlarına geri dönersek o dönem yıkılan ya da zarar gören binaların müteahhitleri, kamu görevlileri ile ilgili davalar açılmış ve hatta bazı davalar da zaman aşımına uğramıştı.

Veli Göçer örnekleri çoğalmamalı artık...

İnsani sorumluluklar artmalı!

Şimdi de gelelim Kahramanmaraş merkezli depremlerin ekonomik etkilerini yansıtan rapora...

TÜRKONFED raporuna göre, depremlerin mali hasarının 84,1 milyar dolar olması bekleniyor.

Öngörülen bu mali hasarın 70,75 milyar dolarının konut zararı, 10,4 milyar dolarının milli gelir kaybı ve 2,91 milyar dolarının işgünü kaybı olacağı tahmin ediliyor.

Raporda, 10 ilin ihracatının ihracatı göğüsleyen liman altyapısının bozulmasının da etkisiyle 15 milyar dolar düzeyinin altına düşebileceği de tahminler arasında yer alıyor.