'Otomobil' hayali düşerken 'Konut' umudu yükseldi!

Tüketici güveni mart ayında 79,4'le yerinde saymıştı.

2024 Ocak ayında 80,4 iken, Şubat ayında 79,3'e düşmüştü.

Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen aylık Tüketici Eğilim Anketi'nden hesaplanan Tüketici Güven Endeksi'nin nisan ayı sonuçları açıklandı.

Buna göre yüzde 1,4 oranında artan tüketici güveni nisan ayında 80,5'e ulaştı.

Endeks, Nisan 2023 değerinin ise yüzde 7,99 altında oluştu.

Tüketicilerin, genel ekonomik durum ve maddi durumlarına ilişkin beklentileri ile harcama eğilimlerini ölçen Tüketici Eğilim Anketi verilerine göre hesaplanan Tüketici Güven Endeksi, nisan 2023'te 87,5 ve genel seçimlerin yapıldığı mayıs ayında da 91,1'le yüksek düzeyine çıkmıştı.

Tüketici güven endeksi, genel seçimlerin ardından haziran, temmuz, ağustos aylarında ise yaşanan döviz kuru şokuyla piyasaların endişeye girmesinin de etkisiyle sert biçimde düşüşe geçmişti. Endeks ağustosta 68'e kadar inmişti.

Yerel seçim zamanı yaklaşırken şubat ve mart aylarında tüketicilerin hem hanenin maddi durumları hem de genel ekonomiye ilişkin değerlendirmelerinde olumsuzluk sürmüştü.

Emeklinin maaşta iyileştirme talebi karşılık bulmazken, oy oranına da etki eden tüketici güveni endeksi mart ayında yerinde saymıştı.

Yazımın başında rakamları görebilirsiniz.

Tüketici güven endeksi 0-200 aralığında değer alabiliyor. Endeksin 100'den büyük olması tüketici güveninde iyimser durumu, 100'den küçük olması tüketici güveninde kötümser durumu gösteriyor.

Maddi durumda iyileşme beklentisi arttı.

Nisan ayında tüketici güven endeksini oluşturan beklentilerle ilgili alt endekslerin bazılarında yükseliş gözlemlendi.

Geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durumuna ilişkin alt endeks, 2024 ocakta 67,2'ye çıkan, şubatta 67,1'e inen ve martta da 66,6'ya kadar düşen değer, nisanda yüzde 2,3 düşerek 65,0'a indi.  

Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisini yansıtan endeks de ocakta 79,5'e çıkmış, şubatta 78,2'ye inmiş ve martta da 78,9'a yükselen değer, nisanda yüzde 5,0 artarak 82,9'a yükseldi.

Geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde genel ekonomik durumu yansıtan alt endeks önceki aya göre yüzde 16,5 düşerek 41,6'ya inerken, gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisini gösteren alt endeks de yüzde 4,4 artarak 78,1'e çıktı.

Gelecek 12 aylık dönemde işsiz sayısı beklentisine ilişkin alt endeks değeri de nisanda yüzde 2,9 düşerek 74,9 oldu. Mart ayında 77,2 değerindeydi.

İşsiz sayısı beklentisi endeksinin artması işsiz sayısında azalma beklendiğini, endeksin azalması ise işsiz sayısında artış beklendiğini ifade ediyor.

Buna göre nisan ayındaki düşüş işsiz sayısında artış beklentisini yansıtıyor.

Geçen 3 aylık döneme göre gelecek 3 aylık dönemde yarı-dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesini gösteren endeks yüzde 2,5 ile 107,1'e düştü.

Mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu endeks ise yüzde 15,4'lük dikkat çekici bir düşüşle 47,1'e düştü.

Geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde  dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesini gösteren alt endeksin değeri de yüzde 1,2 düşüşle 95,8 oldu.

Mevcut dönemin tasarruf etmek için uygunluğuna ilişkin endeks yüzde 0,5 düşüşle 74,4 olurken, hanenin içinde bulunduğu mali durum değerlendirmesini yansıtan endeks değeri yüzde 0,5 artarak 80,5'e yükseldi.

Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali ise yüzde 4,4 artarak 42,9 oldu.

Gelecek 3 aylık dönemde tüketimin finansmanı amacıyla borç kullanma ihtimali yüzde 2,3 düşerek 51,6'ya indi.

Geçen 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin düşünce ise yüzde 12,7 inerek 15,7 oldu.

Geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde tüketici fiyatlarının değişimine ilişkin beklenti endeksi yüzde 5,0 artarak 56,2'ye yükseldi.

Bu endeks tüketici fiyatlarında düşüş beklendiğini yansıtıyor.

Nisan ayındaki gelişme enflasyon beklentilerinde önceki aya göre iyileşme anlamına geliyor.

Fakat endeksin hala 100'ün altında kalması enflasyonist bekleyişin hala devam ettiğini gösteriyor.

Geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde ücretlerin değişimine ilişkin beklenti yüzde 2,1 artarak 117,5 oldu.

Gelecek 12 aylık dönemde otomobil satın alma ihtimalini yansıtan endeksin değeri ise yüzde 7,2 düşerek 17,8 oldu.

Söz konusu endeksin değeri mart ayında 19,2'ydi.

Otomobil satın alma beklentisindeki düşüşte, sıfır ve ikinci el piyasada son aylarda yaşanan parasal sıkılaşmanın etkisi diyebiliriz.

Gelecek 12 aylık dönemde konut tamiratına para harcama ihtimalini yansıtan endeks yüzde 9,5 düşerek 29,2'ye inerken, gelecek 12 aylık dönemde konut satın alma veya inşa ettirme ihtimalini gösteren endeks de yüzde 5,7 artarak 11,3'e yükseldi.

Özetle...

Otomobil hayali düştü!

Genel kredi faizlerindeki yükseliş ve bankaların uyguladığı miktar kısıtlaması, tüketicilerin konut satın alma beklentisindeki yükselişte etkili olmadığı görülüyor.

Konut umudu yükseldi!

Tüketim eğilimi düştü!

Enflasyonist bekleyiş zayıfladı!