İstanbul gibi Bursa'da da alarm çalacak mı?

Şu günlerde şehirlerde alarm zilleri çalmaya başladı.

Son yıllarda yaşanan iklim değişikliği, azalan yağışlar, artan nüfus ve sıcak havalar su tüketimini artırırken, barajların da hızla boşalmaya başladığını duyuyoruz.

Su sağlayan barajlarda su açığı, kuraklığın en büyük göstergesi...

Barajlardaki su seviyesinin artık tehlike sınırını geçmeye başladığı konuşuluyor.

Nüfuslar yükseldikçe barajlar da kaldırmaz mı oldu?

Örnek vermek gerekirse;

Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli'de içme ve sulama amaçlı kullanılan barajlardaki ortalama yüzde 47 olan doluluk oranı, kuraklık ve kavurucu sıcakların da etkisiyle geçen yıla oranla yüzde 12 düşüşle yüzde 35'e gerilemiş.

İstanbul'a su sağlayan barajlardaki doluluk oranları da yüzde 30'un altına düşmüş.

İzmir'in su ihtiyacının yarısına yakınını karşılayan Tahtalı Barajı'nda su seviyesi son 14 yılın en düşük rakamı olarak kayıtlara geçmiş.

Birçok ilin susuz kalma riskiyle karşı karşıya kaldığı yönünde senaryolar var.

Oysa bu barajların geçtiğimiz yıllarda doluluk oranları yüzde 60'lara yakındı.

Peki, Bursa'da durum ne?

Çeşmeden akan suyun içilebildiği ender şehirler  arasında yer alıyor Bursa...

BUSKİ verilerine göre; Doğancı Barajı yüzde 52 ve Nilüfer Barajı ise yüzde 87 doluluk oranına sahip.

"Kaynaklarımızı israf etmemeli, gereksiz kullanımının önüne geçmeliyiz" uyarısı yapıyor BUSKİ...

Yazın başlarıydı...

BUSKİ yetkililerinden biri ile sohbet ederken, Bursa barajlarının doluluk oranlarına da değinmiştik.

Yazımı yazarken rakamları anımsadım.

Şuanda bakıyorum da, iki barajın doluluk oranında ciddi azalma var.

Doğancı Barajı yüzde 93, Nilüfer Barajı yüzde 100'lerdeydi.

Hatta Bursa'da su sıkıntısı görülmeyeceğinden ve kuyuların bile kapatıldığından bahsedilmişti.

"Bu yıl kuyulara ihtiyaç duymadan barajlardan suyu veriyoruz. Su sıkıntısı yok!" diye eklenmişti.

Örneğin geçen sene barajların yüzde 100 dolmadığına ve kuyuların kapanmadığına değinilmişti.

Yılda ortalama 83 milyon metreküp su kullanılıyormuş Bursa'da...

ÇINARCIK BARAJI

Gelelim Çınarcık Barajı'na...

"İklim krizi ile Bursa'nın suyu azalırsa ne yaparız?" dediğimde şu cevabı almıştım.

"Çınarcık Barajı yapılıyor!"

Sohbetimizin diğer bir konusu ise, Çınarcık Barajıydı.

"Doğancı ve Nilüfer Barajlarının ekonomik ömrünü yitirdiği ve Çınarcık Barajı ile ilgili her ne kadar isale hattı açılsa da, doların artışı ve zamlardan dolayı 3 yılda yapılması hedeflenen projenin mümkün olmadığından söz ediliyor" demiştim.

"Doğancı Barajı ve Nilüfer Barajı ekonomik ömrünü yitirmedi, yitirmez! Bir baraj ekonomik ömrünü niye yitirir? Örneğin; kötü olmuştur, yıkılacaktır, haznesini doldurmuştur ya da su toplayamıyorsunuzdur. Böyle bir durum söz konusu değil!" cevabını almıştım.

Ardından...

"Çınarcık Barajı başka bir havzada yer alıyor. Doğancı Barajı ve Nilüfer Barajı'ndan tamamen bağımsız... Bu suyun da alınıp şehre verilmesi isteniyor. Bizim barajlarımızda hiçbir sıkıntımız yok. Diyoruz ki, başka bir barajdan da suyumuzu alalım ve sisteme ilave destek atalım. Proje bittiği zaman Nilüfer, Doğancı ve Çınarcık olmak üzere 3 baraj Bursa'nın emrine geçmiş olacak."

Çınarcık Barajı'nın yıllık 743 milyon metreküp olan su akış kapasitesinin yüzde 54'ü enerji üretimine, yüzde 23'ü tarımsal sulamaya ve kalan yüzde 23'ü de BUSKİ'ye tahsis edilmiş.

Buradan su gelecek ve arıtma tesisinden geçilerek şehrin şebeke sistemine bağlanacakmış.

İhale sonuçlandığında maliyet hesabı da ortaya çıkacak.

Proje bitirdiğinde Çınarcık Barajı'ndan şehir şebekesine günde 300 bin metreküp su alınabileceği planlanıyormuş.

Kendi kendini ödeyebilecek bir proje olarak söz ediliyor.

Projenin yaklaşık 2,5 yılda bitmesi planlanıyormuş.

Örnek vermişti:

"Kuyularımızı çalıştırmayacağız, yeraltından suyu çekmeyeceğiz ve yeraltındaki su rezervimiz bize kalmış olacak. Bursa, rahatlamış olacak."

Projenin en belirgin çevreci özelliği yeraltından su çekmeyeceksin.

Direk yağmur suları barajda birikecek, yağmur sularını alacaksın ve arıtacaksın şehre vereceksin.

Döviz bazlı ihale için dolar söylentilerine de, Euro cevabını da vermiş olalım.

Yani, 150 milyon Euro'luk projenin 2025 yılı sonuna kadar tamamlanması hedeflenirken, EBRD'den 75 milyon Euro'luk kredi sağlanmış.

Diğer bir söylenti olan zamlar ya da döviz kuru artış ile alakalı projenin hedeflenen zamanda yapılamaz boyutta olma ihtimali söz konusu değilmiş.

"Bu projeler bitmeden Bursa'nın suyu var, kimse diyemez" diye ekleyelim.

Son olarak, sohbetimizi şu şekilde sonlandırmıştık.

"Örneğin, 1933 yılında Mustafa Kemal Atatürk tarafından, tarım arazilerini sulamak için, Bursa'nın Kestel ilçesine yaptırılan ve hala faal olan Gölbaşı Barajı var. Şu anda Bursa'nın su sıkıntısı yok."

Tabi iklim değişiklikleri nereye gider?

Kar yağarsa eğer, sürekli barajlarımızı dolu tutarız.

Suyun değeri, şüphesiz sahip olduğu yaşamsal, ekonomik ve stratejik önemden kaynaklanıyor.

Bu nedenle evdeki suya sahip çıkmak her bir bireyin görevi...

Gerek evlerde gerekse sanayide üretimde kullanma noktasında herkesin üzerine düşen sorumlulukları var.

Peki, baraj krizi kapıda mı?

İstanbul gibi Bursa'da da tehlike var mı?

İstanbul için barajlar alarm veriyor söylentileri devam ederken...

Bir kriz ile karşı karşıya olmasak da, oranlara göre Bursa'da da su sorunu ihtimali var.