İnşaatta düşüş!

TÜİK'e göre ekonomik güven endeksi 95,0 değerini aldı.

Ağustos ayında 93,1 iken, eylülde yüzde 2,0 arttı.

Buraya geri döneceğim.

Öncesinde ekonomik güven endeksinin öneminden bahsetmek istiyorum.

Bildiğiniz üzere, ekonomik iklim sürekli değişimlerle dolu. Bu karmaşanın içerisinde finansal sağlığı anlamak, ekonominin gidişiyle ilgili bilgiler almak ve geleceğe dair sağlam yatırım planları yapmak için önemli işaretlere yani güven endekslerine ihtiyaç var.

Aynı zamanda tüketicilerin ve üreticilerin ülke ekonomisine dair beklentilerini, değerlendirmelerini ve geleceğe dair güvenlerini ölçer.

Böylece ekonomik güven endeksi; tüketici güven endeksi, mevsim etkilerinden arındırılmış reel kesim (imalat sanayi), hizmet sektörü, perakende ticaret sektörü ve inşaat sektörü güven endekslerinden oluşuyor.

Dikkat edilmesi gereken diğer bir ayrıntı ise;

Ekonomik güven endeksi 0-200 aralığında değer alabilmektedir. Ekonomik güven endeksinin 100'den büyük olması genel ekonomik duruma ilişkin iyimserliği, 100'den küçük olması ise genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliği göstermektedir.

Velhasıl...

Seçim dönemlerinde yükselen endeks sonrasında düşüşe geçti. Mart 2024'de 100,0'a çıktıktan sonra başlayan güven kaybı ile aylar itibarıyla 100'ün altında seyretti.

Özellikle son beş ayda düşüş seyri izlendi. Baktığımızda Ağustos'a göre Eylül'de yüzde 2'lik artış olsa da, genel ekonomik duruma ilişkin kötümserliğin devam ettiğini göstermekte...

Zira 100'ün altında seyreden değer, ekonomide güven erozyonunun sürdüğünü işaret ediyor.

Eylülde düşüş inşaatta...

Eylül ayında bir önceki aya göre; tüketici güven endeksi yüzde 2,4 oranında artarak 78,2 değerini, reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi yüzde 1,2 oranında artarak 99,2 değerini, hizmet sektörü güven endeksi yüzde 0,6 oranında artarak 112,6 değerini ve perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 2,5 oranında artarak 110,6 değerini alırken, inşaat sektörü güven endeksi yüzde 0,2 oranında azalarak 87,8 değerini aldı.

Burada faaliyetleri kısıtlayan temel unsur finansman...

Geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durumuna ilişkin 100'ün altındaki kötümser bölgeden çıkamayan endeks Eylülde 64,8 değerini aldı.

Gelecek 12 aylık dönemde hanenin maddi durum beklentisine ilişkin endeks ise yüzde 1,04 bir artışla 77,4 olmakla birlikte kötümser alanda kalmaya devam etti.

Başka deyişle ekonomik durumu kötüleşen çoğunluk, gelecek 12 ayda kayda değer bir iyileşme beklemiyor.

Gelecek 12 aylık dönemde genel ekonomik durum beklentisini yansıtan endeks, bir önceki aya göre yüzde 4,19'luk bir artışla 74,5'e çıktı. Yani genel ekonomide kötüleşme beklentisi devam ediyor.

Geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesini yansıtan endeks 96,2 değerini aldı.

Baz değerin 100 olduğu dikkate alınınca, umutsuz durumun devamı ortaya çıkıyor.

Genel endeksin değeri, eylül ayı itibarıyla 2023 eylül ayındaki 95,5'lik düzeyinin ise yüzde 0,52 altına indi.

Dolayısıyla bu yıl ocakta 99,4 ve şubatta 99 olan değer, yerel seçimlerin yapıldığı martta yükselerek 100 değerine ulaştı.

Fakat sonrasında kesintisiz düşüş sürecine girdi.

İzleyen dönemde kesintisiz gerileyen endeks nisanda 99,0, mayısta 98,2, haziranda 95,8, temmuzda 94,4 ve ağustosta 93,1'e kadar inmişti.

Ve tüm kesimlerin güven düzeyi geriledi.