İmalatta son 3 ay!

Sanayicinin masasındaki anket...

Şöyle ki;

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) eylül ayında 1766 imalat sanayi işyerinde gerçekleştirdiği İktisadi Yönelim Anketi'nin sonuçlarına göre kapasite kullanım oranındaki önceki aylardaki düşüş, eylülde devam etmedi ve yükselişe geçti.

Mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı  (KKO-MA), önceki aya göre 0,2 puan artarak yüzde 75,9'a çıktı.

Mart ayında yüzde 77,2 olan kapasite kullanımı nisanda yüzde 77'ye, mayısta yüzde 76,6'ya, haziranda 76,2'ye, temmuzda yüzde 75,9'a ve ağustosta 75,7'ye gerilemişti.

Böylece imalat sanayinin kapasite kullanımında son beş aydaki düşüş son bularak, eylülde az da olsa toparlanma görüldü.

Mevsimsel etkilerden arındırılmamış kapasite kullanım oranı da eylülde önceki aya göre 0,5 puan düşerek yüzde 74,9 oldu.

Gelelim reel sektör güvenine...

Hatırlarsanız, 2024 yerel seçimlerin yapıldığı mart ayı ve izleyen dönemde güvende gerileme başlamıştı.

Peki, ekonomide fren eğilimi pekişiyor mu?

Reel Kesim Güven Endeksi eylülde önceki aya göre 0,3 puan artarak 98,8'e, mevsimsellikten arındırılmış endeks de bir önceki aya göre 1,2 puan artarak 99,2 düzeyine yükseldi.

İmalatta son üç ay hangi mesajı veriyor?

-İktisadi Yönetim Anketi'ne göre, imalat sanayi işyerleri içinde son üç ayda üretim hacmini artıranların oranı yüzde 18,9'da kaldı. Yüzde 58,1'le büyük kesim üretim düzeyini aynı tutarken, yüzde 23'lük kesim ise üretimi azaltma yoluna gitti.

-İşyerlerinin yüzde 15,8'lik bölümü son üç ayda iç piyasadan aldığı sipariş miktarının arttığı tespit edilirken, yüzde 25,3'ü ise azalma bildirildi.

-Son üç ayda ihracat siparişleri artan işyerlerinin payı yüzde 15,0, azalanların oranı yüzde 25,0 oldu. Ve bu kesim ihracat siparişlerinin miktarının normalin altında olduğunu belirtti.

-İşyerlerinin yüzde 57,2 ile büyük kesim son üç ayda ortalama birim maliyetlerinin yükseldiğini belirtti.

-Bulunduğu sanayi dalındaki genel gidişat konusunda bir ay öncesine kıyasla daha iyimser olanların oranı ağustosta yüzde 4,7'de kaldı. Yüzde 76,7 oranı ile sanayiciler önceki aya kıyasla gidişatın aynı olduğu ve yüzde 18,6'lik sanayi kesimi ise daha kötümser görüş bildirdi.

Ve imalatta gelecek 3 ay...

-Gelecek üç ayda toplam siparişlerde artış bekleyen işyerlerinin ağustos anketinde yüzde 30,0 olan oranı eylülde yüzde 28,4'e düşerken, düşüş bekleyenlerin oranı artarak yüzde 16,5'den yüzde 17,3'e yükseldi.

-İç piyasa siparişlerinde artış bekleyen sanayi işyerlerinin oranı önceki aya göre 0,6 puan düşerek yüzde 26,7'ye ve düşüş bekleyenlerin oranı 0,1 puan artarak yüzde 17,5 oldu.

-İhracat siparişlerinde artış bekleyenler bir ayda 3,3 puan artarak yüzde 21,9'dan yüzde 25,2'ye yükseldi. Azalma bekleyenlerin oranı ise yüzde 14,8'den yüzde 13,5'e düştü.

-Sanayicilerin yüzde 59,1'i gelecek üç aydaki üretim süreçlerinde ortalama birim maliyetlerinde artış bekliyor. Gelecek üç ayda birim maliyetlerin değişmeyeceği görüşündeki işyerlerinin ağustosta yüzde 36,3 olan oranı da eylülde yüzde 38,6'ya yükseldi. Eylülde yüzde 2,3'lük kesim ise gelecek üç ayda birim maliyetlerde düşüş beklentisini belirtti.

-Gelecek üç ayda kısa vadeli Türk Lirası kredi faizlerinde artış bekleyen sanayicilerin ağustosta yüzde 13,2 olan oranı eylülde yüzde 12,0'a düştü.

-Faizlerin aynı kalacağı beklentisi ise eylülde yüzde 70,2'ye geriledi. Yüzde 17,8'lik kesim ise faizlerde düşüş beklediği görüldü.