İmalatta ortalık karıştı!

İmalat verilerine bir göz atalım...

İSO Türkiye İmalat PMI, Kasımda 47,2 değerini aldı.

Eşik değer olan 50'nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, geriledi!

Endeks; Ağustos'ta 49, Eylül'de 49,6 ve Ekim'de 48,4 değeri ile de üst üste endeks 50 değerinin altında kalmıştı.

Küçük bir hatırlatma notu düşelim...

Endekste 50'nin üstündeki değerler büyümeye işaret ederken, bu eşik değerin altı daralma sinyali olarak değerlendiriliyor.

Veriler imalat sektörünün performansının zayıflamaya devam ettiğini gösteriyor.

Yani zayıf piyasa koşulları, yurt içi ve yurt dışında genel olarak yaşanan talep zayıflığı, fiyat baskılarının müşteri talebini sınırlandırması ve yeni ihracat siparişlerindeki azalma...

Böylelikle ihracatta tehlikede...

Firmaların yeni sipariş almasının giderek zorlaşması, üretim, istihdam ve satın alma faaliyetlerinin azaltılmasına yol açıyor.

Talepteki zayıflamaya bağlı olarak imalatçılar üretimi azaltmaya başladığını da anlatıyor.

Yani imalatta alarma zilleri çalıyor!

Savaş gerginlikleri, belirsizlikler ve hammadde teminindeki zorluklar da üretimin gerilemesindeki unsurlar arasında yer alıyor.

Yine İSO Türkiye İmalat PMI anketinin kasım ayı sonuçlarına göre, satın alma faaliyetlerinin yanı sıra firmaların girdi ve nihai ürün stoklarında da azalma gözleniyor.

Şöyle ki;

"Girdi maliyetleri enflasyonu kasımda son 6 ayın en düşük seviyesine gerilemesine rağmen yüksek seviyelerde kalmayı sürdürdü. Firmalardan alınan geri bildirimler, bu gelişmede Türk lirasının değer kaybına bağlı olarak hammadde fiyatlarındaki artışın etkili olduğunu gösterdi."

Örneğin;

Özellikle giyim ve deri ürünlerinde belirgin bir yavaşlama gözlenirken, kara ve deniz taşıtları üretiminde iyileşme ve gıda ürünleri ve metalik olmayan mineral ürünlerde ise ılımlı artışlar görülmüş.

Elektrikli ve elektronik ürünlerde siparişler yatay seyrederken, yeni ihracat siparişlerinde ise büyüme yalnızca gıda ürünleri ile makine ve metal ürünlerinde gözlenmiş.

"Döviz kurlarındaki artışın ham madde fiyatlarını yukarı çekmesi nedeniyle girdi maliyetleri enflasyonu genel olarak yüksek seyretti. En hızlı yükseliş gıda ürünlerinde görülürken, en ılımlı artış ana metallerde gerçekleşti. Ana metaller aynı zamanda nihai ürün fiyatlarının da en düşük oranda arttığı sektör oldu" deniyor.

Satış fiyatları enflasyonunda ise en keskin yükseliş makine ve metal ürünlerinde görülmüş.

"Veriler, girdi talebindeki zayıflamayla birlikte tedarik zincirleri üzerindeki baskının hafiflediği yönünde sinyal verdi. Teslimat süresinde en belirgin iyileşme tekstilde görüldü. Tedarik sürelerindeki artış, yalnızca makine ve metal ürünleri ile ana metal sektörlerinde hızlandı" deniyor.

Türkiye İmalat PMI verileri, imalat sektöründeki yavaşlamanın daha belirgin hale geldiğini göstermesi bakımından endişe verici.

Özellikle yılsonuna yaklaşırken...

İmalat sektöründe ortalık karışık...

Tüm hesaplar alt üst olmuş durumda.

Durum çok da iç açıcı gözükmüyor...

Finansmana erişimde zorlanan şirketler için imalat ve üretim riskli hale geldi.

Diğer yandan da yüksek faizler, imalatçılar için hem engel hem de risk oluşturuyor.

Malın üretilebilmesi için gerekli olan hammadde finansmanı ürünün satış fiyatının üzerinde kalıyor.

Dolayısıyla şirketler de yatırımın bu kadar maliyetli olduğu bir ortamda üretimlerinde daralmaya gidiyor.

Son olarak...

Yaşanan gerilemeyi değerlendirmelerini istediğim sanayiciler, bir kez daha önemli sorunlara işaret etti:

"Enflasyonist baskılar, finansmana erişim, kırılgan talep koşulları hem üretim hem de yeni siparişlerde yavaşlamaya yol açıyor."

Kısacası...

Çarklar dönmekte zorlanıyor...