Bursa'da çiftçinin yüzü yine asıldı!

Tarımın sorunlarını tartışırken çözümlerin başında hep kooperatifçilik gelir.

Her ne kadar kooperatif sayısında artış olsa da, kooperatifleşememekten yakınılır.

Yani nitelikli kooperatifleşememekten bahsediyorum.

Pandemi ve sonrasında savaş, iklim krizi, ekonomik dalgalanmalar derken, gıdada kendi kendine yeterliliğin bir ülke için hayati önem taşıdığını hatırlattı.

Şunu da hatırladık ki; bir ürün sizde yoksa o ürün her zaman pahalıdır!

Yani üretimdeki gücün kadar güçlüsün!

Bugün Bursa'da çiftçilerle tarımın mevcut durumunu konuştum ve birlikte rakamları analiz etmeye çalıştık.

Konuştuklarımızı özetle yazımda aktarmak istiyorum.

İlk olarak enflasyona göz atalım...

Tarımda üretici enflasyonu yükselişini sürdürüyor. Tarım-ÜFE Ağustos'ta aylık bazda yüzde 3,83 yükselirken, yıllık bazda yüzde 76,35 arttı.

Gelelim çiftçilere 2023 yılı için ödenecek tarımsal desteklere...

Buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikale için dekar başına 103 lirası mazot, 46 lirası gübre olmak üzere 149 lira destek sağlanacak.

Organik tarım için kategorilerine göre dekar başına 30 ila 180 lira destek verilecek.

Devamı var tabi...

Bugün bir dizi ödenecek destekler açıklandı.

Bursa'da çiftçiler ne kadar memnun?

Açıkçası çiftçiler verilecek desteklerden memnun kalmadı.

Zamanında açıklanmayan ve geç kalınmış destekler olarak ifade ettiler. Çiftçi için büyük hayal kırıklığı olduğunu söylüyorlar.

Gelecek yıllara yönelik büyük bir endişe içinde olduklarını ve endişelerin temel nedeni girdi maliyetlerindeki artışı gösteriyorlar.

Enflasyona karşı erimiş ve zamanında açıklanmayan desteklerin tarımsal üretim planlamasında işlevinden umutlu olmadıklarını belirtiyorlar.

Gübre ve mazot destekleri için bazı ürünlerde hiç artış olmadığından ve destek verilen ürünlere de küçük artışlar olarak değerlendiriyorlar.

Biliyorsunuz ki, daha bu hafta mazota zam geldi.

Mazot 40 lirayı geçti. Çiftçinin en önemli girdilerinden mazota litre başına 2.06 TL zam gelmiş oldu.

Akaryakıt fiyatlarının 40 TL'yi bulduğu Ağustos ayında çiftçinin enflasyonu yıllık yüzde 76'yı aşmış oldu.

Maliyet ile gelir arasındaki makasın iyice açıldığını ifade ediyorlar ki, haklılar!

Özellikle döviz kuruna bağlı olarak girdi miktarlarındaki artışlar çiftçiyi üretim konusunda ciddi endişelere yöneltiyor.

Yani girdi fiyatları ne kadar artıyorsa üretimde o kadar daralıyor!

Özetle mevcut maliyet ortamında üretim motivasyonunu sağlamak adına daha fazla adımlar atılması gerekiyor.

Elbette bir de tüketici boyutu var.

Çiftçiyi enflasyondaki yükseliş tüketici boyutunda da olumsuz etkilediğinin altını çiziyorlar.

Özellikle gübreleme, sulama, ilaçlama dönemlerinde finansmana ihtiyacı oluyor. Girdi maliyetlerinin yüksekliği ve finansman açığı ekim yani üretimi de ciddi olarak etkiliyor.  

Bursa'da dağ yöresinde yüzde 70'e varan ekilmeyen tarım arazileri olduğundan söz ediyorlar.

Maliyeti artarken geliri azalan çiftçi üretime küsüyor ve çiftçinin ekim alanı azalmış oluyor.

Başta mazot, gübre, ilaç ve yem gibi girdi maliyetlerinde yaşanan sert yükselişin üretimden kaçışı tetiklediğine vurgu yapıyorlar.

Hal böyle olunca...

Tarımda maliyet arttıkça üretim azalmış, çiftçi üretimden vazgeçmiş ve fiyat yükseklikleri ortaya çıkmış oluyor.

Yani maliyet fiyatlarındaki yükselmeler sadece çiftçiyi değil, tüketiciyi de etkiliyor.

Çiftçi ucuz akaryakıt,  gübre ve ilaç istiyor. Çiftçinin beklentilerine göre destek kalemlerinin oluşturulması gerektiğine dikkat çekiyorlar.

Bir de eğitime yani bilinçli üretime dikkat çekiyorlar.

Son olarak...

Dün Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar'ında mazot ve gübre desteklerinin arttırılması yönünde açıklaması vardı.

En ucuz üretim sürdürülebilir üretim olduğunu vurguluyordu.

Sürdürülebilir üretim için de üreticilerin yeterli girdi temin etmesi ve alın terinin karşılığını alması gerektiğinin altını çiziyordu.

"Sezona başlayan üreticilerimizin önü açılmalıdır. Aksi takdirde üreticilerimizin üretme isteği ve tüketicilerimizin gıdaya erişimi açısından zor günler bizi bekliyor" diyordu.

Tarımsal üretim planında yol haritasına ışık tutması açısından çiftçilerimizin değerlendirmelerini paylaşmak istedim.

Umarım ışık tutar...

Yoksa bu gidişle bugün tükettiklerimizi yarın bulamayacağız!