Bankalar konutta kredi musluklarını açmalı!

Konut satışlarında yıllık düşüş 4. ayda da sürdü.

TÜİK verilerine göre, Türkiye genelinde konut satışları Mayıs'ta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,7 azalarak 113 bin 276 oldu.

İpotekli konut satışları da Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,3 azalış göstererek 27 bin 476 oldu.

Yabancılara yapılan konut satışları Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 46,9 azalarak 3 bin 167 oldu.

Konut satışlarındaki son durum böyle...

Peki, konut piyasasının daralma eğilimi devam edecek mi?

KONUT KREDİSİ ŞART!

İMSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Şeref Demir ile görüştüm.

Konut satışlarındaki daralmanın kısa sürede gerçekleşen bir durum olmadığından söz etti.  

2022 yılının üçüncü çeyreğinden itibaren daralmanın devam ettiğini vurguladı.

TÜİK'in verileri ile Mart ve Nisan ayında son 10 yılın en düşük satışlarının gerçekleştiğini belirtti.

"Büyük bir deprem geçirdik. Deprem sebebiyle 11 ilde büyük bir yıkım yaşandı. Depremlerin ardından yeni yapı ve konutlara talebin artması gerekiyordu. Maalesef mevcut ekonomik koşullar, finansmana erişememe, kredi imkânlarının tıkanması ve konut kredisine ulaşımın zor olmasından dolayı satışlar neredeyse durma noktasına geldi."

Gayrimenkul sektöründe iç piyasadaki durgunluğun sürdüğü, ihtiyaca rağmen konut alımlarının durma seviyesinde olduğu bir dönemden geçmeye devam ediyoruz.

Tabi özellikle finansman sorunlarının çözülmesiyle sektör canlanacaktır.

İnsanlar paraya erişemediği için konut alamıyor; finansmana erişim ve ödemelerde kolaylık rahatlatacaktır.

"Konut piyasasının tekrar canlanması için konut kredisine ulaşımın kolaylaştırılması gerekiyor. Konut kredisine ulaşım sektördeki tıkanıklığı açacaktır."

Açıkçası sorunun ana teması konut kredisi!

Bursa'ya baktığımızda ise,

"Bursa, Türkiye'nin ortalamasını yansıtan bir durum sergiliyor" diyor Başkan Şeref Demir...

Ardından...

Tüketicinin gayrimenkul alımlarındaki alternatif kaynaklar neler?

Ekonominin geldiği durum, her alanda olduğu gibi gayrimenkul sektörünü de yeni çözüm yolları ve alternatif uygulama arayışına itiyor.

Ve yüksek enflasyon...

AVRUPA KONUT SİSTEMİ...

Arz talep dengesinin sağlanması ve tüketicinin konut sektöründe alışveriş yapabilmesi için, enflasyonun düşmesi gerektiğine değiniyor Atış Şirketler Grubu CEO'su Ahmet Atış...

Avrupa'daki konut sistemini örnek göstererek, Türkiye'de de uygulanması gerektiğini belirtiyor.

Ahmet Atış, "Firmaların, taşın altına elini koyarak finansman yöntemleri geliştirip, daha sonra bankalarda bunu modellemesi gerekiyor. Ben bir daire alacağım zaman, bir şubeye gittiğim zaman, 'Benim şartlarım şu' dediği zaman, kabul ettirme şansımız çok zor. Biz burada 4 bin 360 bağımsız bölümle, 3 ay süreyle bu kampanyayı yapmayı planlıyoruz. 4 bin 300 müşteride 22 milyarlık satış hedefimiz var. Burada da 16 milyar liralık 60 aylık vade sistemi kurmuş oluyoruz. Bununla alakalı bankalarla görüşme sağlamış olduk. Bundan 6 yıl önce, Avrupa İmar Kalkınma Bankası'yla yaptığımız toplantıda, ortak şirket kurma önerisi getirmişlerdi. O zamanlar sektörün de ayakları yere basmıyordu, bizim de ayağımız yere basmıyordu. Brütte 300 metrekare daireler yapıyoruz. Bize sosyal konut çok mantıksız gelmişti ama deprem sonrasında, aslında en büyük ihtiyacın bu olduğu yani, TOKİ haricinde bir sosyal konut projesinin olmaması. Bunu da en güzel yapacağınız yol ve yöntem Avrupa Sosyal Konut sisteminin Türkiye'ye uyarlanması oldu. Aynı projeyi çok noktada yaparak, malzeme fiyatlarını düşürerek, arazi alımlarını toplu yaparak, daha uyguna mal ederek, piyasa koşullarının yüzde 30-40'ının altına ürün üretme şansımız olabiliyor. Bu bahsettiğim sosyal konut alanında geçerli" diyor.

Süreklilik açısından Avrupa önerisi bize uyacak mı? Ya da sektör ne kadar başarılı olur?

"BUNUN HESABI BİR GÜN SORULACAK"

BEMO Başkanı Erdal Çelebi'de emlak sektörünün bankalardan çektiği kredilerde, son zamanlarda bazı sorunlar yaşandığını hatırlatıyor.

"Maliyetlerin çok arttığı, oranların bizi şaşırttığı ve faizlerin yüzde 35-40 bandında olduğu dönemde, bankaların daha düne kadar kapılarımızı çaldığı, 'Gelin kredi kullandıralım' dediği dönemde, bugün gittiğimizde sanki ucube bir millet oraya gitmiş gibi görmeleri beni çok üzüyor. Ama bunun hesabı bir gün sorulacak. O kredi vermeyen bankalar, bize kapılarını açmayanlar, günü geldiği zaman yine böyle bir toplantıda, onlara hak ettiği değeri biz o gün göstereceğiz."

Bu arada, Atış Şirketler Grubu ve Bursa Emlak Müşavirleri Odası (BEMO) ile ortaklaşa gerçekleştirdiği panelde, Türkiye'de gayrimenkulde alternatif finans yöntemlerini masaya yatırdı.

Özetle...

Ekonomideki genel gidişat ve bankalarında zorlayışı etkisiyle piyasadaki daralma eğiliminin devam edeceğini söylemek yanlış olmaz sanıyorum.

Konut fiyatlarının yüksek olması, açıkçası yatırımdan uzaklaştırıyor.

Alıcı da satıcı da kendince haklı tabi...

Maliyetler çok arttı ve başka etkenlerde fiyatların artışını tetikledi.

Zaten finansmana erişim zorken, bir dizi reaksiyon oluştu.

Bankalar da krediyi kesince konut sahibi olmak imkânsızlaştı.