Asgari ücret zammında enflasyon ve dolar detayı!

Bugün açlık sınırı 10 bin 362 lira, yoksulluk sınırı 33 bin 752 lira.

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ), 2023 yılı Mayıs ayına ait açlık ve yoksulluk sınırı verilerine göre; dört kişilik bir ailenin gereken aylık gıda harcaması...

Asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 2,23 olurken, on iki ay itibariyle değişim oranı yüzde 72,18.

Ve gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı olan yoksulluk sınırı 33 bin 752,49 TL'ye yükselmiş durumda...

Mart ayı verilerinde açlık sınırı 9 bin 590 lira iken, yoksulluk sınırı ise 31 bin 240 lira idi.

Bekâr bir çalışanın yaşama maliyeti ise, aylık 13 bin 439 lirayı aştı.

Zorunlu harcamaları karşılamakta yetersiz kalan ücret gelirleri nedeniyle hayat pahalılığı dar gelirlinin peşini bırakmıyor.

Piyasa anketlerine göre, Mayıs ayı enflasyonunun aylık yüzde 0,2 düşmesi, yıllık enflasyonun yüzde 39,3'e gerilemesi bekleniyor.

TÜİK'e göre, Nisan ayında tüketici fiyat endeksi bir önceki aya göre yüzde 2,39 artmış, yıllık enflasyon ise yüzde 43,68 olmuştu.

Mayıs ayı enflasyon verisi 5 Haziran'da açıklanacak.

Öte taraftan TÜİK'ten enflasyon hesaplamasına doğalgaz ayarı geldi.

Mayıs ayı TÜFE hesaplanmasında doğalgaz için sıfır fiyat yöntemi uygulanacağını açıkladı.

2023 Haziran ve 2024 Mayıs arasındaki TÜFE hesaplamasında ise 25 metreküpe kadar doğalgaz tüketimi için yapılacak indirim dikkate alınacak. TÜFE hesaplaması, 25 metreküp üstündeki doğalgaz için ödenen fiyat dikkate alınacak.

TÜİK, bu değişikliğin Mayıs ayı enflasyonunu kuvvetli bir şekilde indireceğini, ancak doğalgaz tüketiminin artacağı yılsonuna doğru enflasyonu artıracağını açıkladı.

TÜİK'in doğalgaz fiyatlarını enflasyon hesaplamasından düşeceği yönündeki açıklaması ile bu uygulamanın olası sonuçları hakkında DİSK-AR değerlendirme yaptı.

DİSK-AR'a göre; doğalgaz fiyatının sıfır kabul edilerek yapılan enflasyon hesaplaması birçok sorun ve emekçiler açısından büyük kayıplar yaratabileceğini vurguladı.

Değerlendirme notları şöyle devam ediyor:

"GELİRİ OLUMSUZ OLARAK ETKİLEYEBİLİR"

TÜİK tarafından 04521 olarak numaralandırılan ve "şehir gazı ve doğalgaz" olarak adlandırılan maddenin TÜFE'ye etkisi yüzde 2,9'dur. Doğalgaz fiyatının 0 (sıfır) olarak kabul edilmesiyle, geriye kalan ve enflasyona yaklaşık yüzde 97,1 oranında etki eden bütün maddelerin aylık enflasyonunun yüzde 2,9'dan az olması durumunda aylık TÜFE eksi değerlere gerileyecek. Veya enflasyon aylık olarak 0 (sıfır) ya da çok az artmış olacak. Bunun sonucunda yılın ilk dört ayında yüzde 15,2 olan 4 aylık enflasyon oranı kalan iki ayda (Mayıs ve Haziran) gerileyebilir veya artmayabilir. Bu durum milyonlarca işçinin, memurun ve emeklinin gelirini olumsuz olarak etkileyebilir.

Bilindiği gibi işçilerin, memurların ve emeklilerin ücret, maaş ve aylık geliri genellikle 6 aylık enflasyon artışına göre belirleniyor. Toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işçiler, diğer özel sektör işçileri, emekliler ve memurlar ocak-haziran dönemine ait enflasyon oranına göre zam alıyor.

"ÖZEL SEKTÖR İŞÇİLERİ DAHA BÜYÜK KAYBA UĞRAYABİLİR"

Mayıs 2023 döneminde enflasyonun doğalgaz fiyatının sıfır kabul edilerek açıklanması, aylık enflasyonun gerilemesine yol açacağından işçiler, emekliler ve memurlar daha düşük oranda zam alacaklar. Özel sektör işçilerinin ve toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işçilerin ücretleri için ise enflasyon oranı daha da özem kazanmaktadır. Memur maaşları ve emekli aylıklarına yapılacak zamlarda hükümet "iyileştirmeler" yapabilirken aynı durum özel sektör için çok daha zor. Bu nedenle özel sektör işçileri daha büyük kayba uğrayabilir.

Özetle;

TÜİK'in bu uygulamasıyla Temmuz 2023'te enflasyona göre zam alacak işçiler, memurlar ve emekliler büyük kayba uğrayabilir.

Günümüzde temel sorun geçim sıkıntısı...

Yeni asgari ücret düzenlemesi ise temmuzda...

Temmuz ayında asgari ücrete yapılacak zam tartışmaları sürüyor. Asgari ücret zammında tahminler yapılıyor.

Birinci seçenek olarak yüzde 30 zam formülü ortaya çıktı. Bu durumda net ücret 11 bin 58 TL, brüt ücret ise 13 bin 10 TL olacak. Asgari ücrete geçen yıl temmuz zammı da yaklaşık yüzde 30 civarında olmuştu.

İkinci seçenek ise, asgari ücrete temmuz ayında yüzde 35 zam yapılması durumunda net ücret 11 bin 475 TL, brüt ücret ise 13 bin 500 TL olacak.

5 Haziran tarihinde TÜİK'in Mayıs ayı enflasyon rakamlarını açıklamasıyla 5 aylık enflasyon oranı netleşecek. 5 Haziran dikkate alınarak, bu rakam da Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun masasında olacak.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'in dile getirdiği '500 dolar'lık bir alım gücü kritik alt sınır olarak dikkat çekiyor.

Yeni asgari ücretin bir refah payı ile yüzde 30-35 arasında artmasına neredeyse kesin gözü ile bakılıyor.

Öyle ya, asgari ücret zammı için gözler dolar kurunda ve enflasyonda...

Sonuç olarak...

Asgari ücret tahminlerinde iki kriter belirleyeceği olacak.

Bunlardan birincisi ve en önemlisi haziran sonunda açıklanacak olan enflasyon oranları ve ikincisi ise döviz kurlarının alacağı durum.

Döviz kurunda 22 TL bandı konuşuluyor.