4 milyon 179 bin 933 kişi borçlu!

Ekonomi Köşesi'nin gündemi: Kredi...

En çok cevap aranan sorulardan biri, "Bankaların kredi muslukları ne zaman açılacak?"

Bu sorunun cevabı, hem finansman sağlayan kurumların hem de ekonomi yönetiminin verdiği işaretlere bağlı.

Öncelikle...

Türkiye Bankalar Birliği'nin (TBB) en son verileri, finansal zorlanmanın giderek arttığını net biçimde ortaya koyuyor.

Bireysel kredi veya kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı bir önceki yılın aynı ayına göre yükseliş göstermiş durumda.

2025 yılı Ekim itibarıyla tablo şöyle:

-Bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı 153 bin 378; aynı dönem için bireysel kredi borcundan dolayı yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı ise 123 bin 753.

-Bireysel kredi kartlarını da içeren bireysel kredilerde tasfiye olunacak alacaklar bir önceki yıla göre yüzde 142 artış ile 261 milyar TL'ye çıktı.

-Bireysel kredi ve kredi kartı borcunu ödememiş gerçek kişilerden borcu devam etmekte olan kişi sayısı 4 milyon 179 bin 933.

2025 yılı Ocak-Ekim dönemindeki tablo daha da çarpıcı...

-Bir önceki yılın aynı dönemine göre bireysel kredi veya bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı yüzde 20 artarak 1 milyon 810 bin kişiye ulaştı.

TBB verileri, finansmanın bireyler üzerindeki baskısının sürdüğünü gösteriyor.

Bu arada...

TÜSİAD ve TCMB buluşmasında verilen mesajlardan birkaç paylaşımdan söz etmek istiyorum.

Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) ikinci Yüksek İstişare Konseyi toplantısının konuğu Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Dr. Fatih Karahan oldu.

TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan, şunları söyledi:

"İş dünyası tüm zamanını kur, faiz, enflasyon sarmalını yönetmeye ve finansman sıkıntılarını çözmeye ayırmamalı. Enerjisini uzun vadeli yatırım ve üretim kararlarına ayırabilmeli. Hiç şüphesiz bu imkânı sağlayacak en önemli koşul enflasyonun kalıcı olarak tek haneli seviyelere inmesi."

Bu paylaşım iş dünyasının beklentisini net şekilde ortaya koyuyor. Düşük enflasyon ve öngörülebilir bir ekonomi...

TCMB'den gelen sinyallerde net...

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Dr. Fatih Karahan'ın açıklamalarından birkaç paylaşım şöyle;

"Fiyat istikrarının sağlanması amacı doğrultusunda aldığımız mesafeyi önemsiyoruz. Hem kısa dönem göstergeler hem de orta vadeli görünüm, bize dezenflasyonun sürdüğünü ve süreceğini gösteriyor. Bu düşüşün kalıcılığını sağlamak için sıkı para politikası duruşumuzu sürdüreceğiz. Bu dönemde uygulanan politikaların reel sektör üzerine birtakım etkileri söz konusu. Ancak geldiğimiz noktada ekonomideki büyümenin, kompozisyonun değişerek devam ettiğini görüyoruz."

"Merkez Bankası olarak politika faizini belirliyoruz ve bu faiz üzerinden bankalara 1 hafta vadeli fonlama sağlıyoruz. Dolayısıyla kısa vadeli faizler büyük ölçüde Merkez Bankası politika faizi üzerinden şekilleniyor. Fakat özellikle hem vatandaşın yaşam standartları hem de yatırım ortamı açısından önemli olan krediler, daha uzun vadeli olanlar ve bu kredilerin faizleri. Bu tür kredilerde politika faizi tek belirleyici değil. Uzun vadeli kredilerde krediyi veren kurumlar, paranın değerini koruyabilmek adına fonlama maliyetinden çok o vadede beklenen enflasyonu baz alıyor. Bu nedenle, bu tür kredilerde merkez bankası politika faizinin etkisi nispeten sınırlı. Uzun vadeli kredi faizleri daha çok enflasyon gerçekleşmeleri, enflasyon beklentileri ve belirsizlik üzerinden şekilleniyor."

Karahan, politika faizindeki hareket ve değişimlerin her zaman piyasaya yansımayabileceğini söyledi.

Velhasıl...

Karahan'ın özellikle dikkat çektiği noktalardan biri, kredi faizlerinin sadece politika faiziyle belirlenmediği yönünde...

Yani TCMB politika faizini indirse bile, bankaların kredi faizlerinin hemen düşmesini beklemek gerçekçi olmayabilir.

Ve ayrıca...

TCMB'nin sıkı para politikasından yakın vadede vazgeçmeyeceğini gösteriyor.

Kalıcı şekilde enflasyon düşmeden ve beklentiler iyileşmeden, kredi faizlerinde anlamlı bir gevşeme görünmüyor gibi...

Bu nedenle "Kredi muslukları ne zaman açılır?" sorusunun cevabı: Enflasyona bağlı...

********************

SEKTÖREL BAKIŞ'IN GÜNDEMİ...

-Yeşilova Topluluğu'nun otomotiv sektöründeki lider şirketi Yeşilova Otomotiv, Karsan Tedarikçi Günü etkinliğinde Kalite Ödülü'ne layık görüldü. Yeşilova Otomotiv adına kalite kategorisinde ödülü, Yeşilova Holding Yönetim Kurulu Üyesi Yasemin Yeşilova aldı.

Yasemin Yeşilova, "Kalite ödülünü almak sadece bir başarı göstergesi değil, aynı zamanda Yeşilova Otomotiv'in verdiği sözleri sahada yerine getirdiğinin güçlü bir kanıtıdır. Bu değerli ödülü, titizlikle yürüttüğümüz kalite süreçlerimizin ve ekiplerimizin adanmış çalışmasının bir sonucu olarak değerlendiriyoruz" dedi.

-Bebe Çocuk Konfeksiyon Sektörü Sanayici ve İşadamları Derneği (BEKSİAD), 12. Olağan Genel Kurul toplantısına hazırlanıyor. 15 Aralık 2025 Pazartesi günü saat 19.00'da Merinos Davet Yıldırım Beyazıt Salonu'nda gerçekleştirilecek.

-Yeşim Grup, 'önce insan' yaklaşımı ve eğitime verdiği desteğin bir yansıması olarak uzun yıllardır iş birliği yürüttüğü Türk Eğitim Vakfı ile birlikte Şükrü Şankaya Burs Fonu'ndan yararlanan üniversiteli gençleri Bursa'daki merkez fabrikasında ağırlayarak kurum kültürünü tanıtan anlamlı bir etkinliğe ev sahipliği yaptı.

-Merkez Bankası'nın faiz indirim kararı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın asgari ücretle ilgili yaptığı açıklamalarda 'kefenin cebi yok' beyanını değerlendiren Uluslararası İş İnsanları ve Yatırımcılar Platformu (UTİYAP) Başkanı Halil Coşkun, "İşveren kesimi olarak elimizden geleni zaten misli misli yapıyoruz. Yapabileceklerimiz olsa Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ı kırmazdık. Ancak bizler de çok zor durumdayız" dedi.

Türkiye'nin ağır bir ekonomik krizin içerisinden geçtiğine işaret eden Başkan Halil Coşkun, "Aylardır olduğu gibi yine gözlerimiz Merkez Bankası'nın aylık faiz kararındaydı. Her ay dediğimiz gibi yapılan indirimi yeterli bulmamakla birlikte düşürme kararını da olumlu buluyoruz. Bizler iş dünyası olarak ağır faiz yükünden kurtulunmasını ve yatırım odaklı bir anlayışa geçilmesini istiyoruz. MB ve ekonomi yönetimine sesimizi duyurabilmenin çabası içerisindeyiz. İçinde bulunduğumuz günlerde iş dünyası olarak hem makroekonomik parametrelerin düzelmesini bekliyor hem de dünyanın adım attığı yeni teknolojiler ve üretim stillerine ayak uydurmanın zorunluluğu içindeyiz. Dünya, Türkiye'deki kriz sona ersin diye gelişmesini durdurmuyor" şeklinde konuştu.

Velhasıl...

Yeşilova Otomotiv'in aldığı Kalite Ödülü, şirketin üretim disiplininin önemli bir göstergesidir.

Yeşim Grup'un gerçekleştirdiği anlamlı buluşma ise, sosyal sorumluluk bilincinin güçlendiğini vurguluyor.

UTİYAP Başkanı Halil Coşkun'un açıklamaları da, iş dünyasının maliyet baskısı ve yeni teknolojilerle mücadele ettiğini ortaya koyuyor.