Bursa sokaklarında kaybolan bir ses!

Merhabalar efendim... Nasılsınız?

Sizleri biraz geçmişe götürmek istiyorum. Hep beraber filmi 50 yıl öncesine saralım mı? Malum ekonomik kaygılar ve hayat mücadelesi derken zaman nasıl geçiyor anlayabildik mi? Şahsen ben hiçbir şey anlayamadım doğrusu. En son 2025 hepimize sağlık, mutluluk, bolluk, bereket ve hatta aşk getirsin temennisinde bulunuyordum. Ve şimdi 2026'ya girmemize sadece iki aydan az bir süre kaldı.

***

Teknoloji çok hızlı gelişiyor... Hollywood'da ki oyuncunun ne yediğini ,nasıl vakit geçirdiğini öğrenecek kadar dünyayı avucumuza sığdırdığımız cep telefonlarımız var. Ve tabi son zamanlarda geniş bir etki alanına sahip yapay zeka. Bu konulara nereden geldim bilmiyorum ama sanırım yaş ilerledikçe eski yıllara olan özlem de artıyor.

50 yıl öncesi mesela...

Kış mevsiminin yaklaşması ile birlikte boza da raflarda ki yerini aldı. Artık eskisi gibi Bursa sokaklarında satılmıyor.

Bursa'nın tarihi sokaklarında bir yandan kar yağarken bir yandan da

Osmanlı dönemine ait giysilerle bir elinde bidon bir elinde çanı ile sokağın sessizliğini bozan bozacılar vardı. Ve kışın geldiğini duyururcasına... "Boza Booozaaa" kulağınıza gelmiştir biraz...L ezzet başka, diyaloglar başkaydı...Sokaklar şenlenirdi adeta

Açık sarı görünüme sahip geleneksel Türk içeceğinin üzerine bolca tarçın serperek ve sarı leblebi dökerek içmek paha biçilmez bir tat... Özellikle sonbahar ve kış aylarında. Ancak kalorili olduğu için tüketirken dikkatli olmakta fayda var.

Peki bozanın tarihçesi nasıl?

"Boza, darı irmiği, su ve şeker kullanılarak üretilen bir kış içeceğidir ve Türk kültürünün en eski içeceklerinden biridir. Günümüzde, eski Osmanlı coğrafyasından Orta Asya'ya kadar birçok bölgede üretilmektedir. Genellikle 15 Eylül - 15 Mayıs arasında tercih edilen boza doğru koşullarda muhafaza edildiğinde, içilebilecek kıvamını koruma süresi 6 veya 7 gündür.

(Kaynak: Boza Tarihçesi)

Türkiye'de genellikle darı kullanılarak yapılan boza, diğer ülkelerde ise yapıldığı bölgeye bağlı olarak mısır, arpa, çavdar, yulaf, buğday, kara buğday, arnavutdarısı, gernik gibi tahılların unu kullanılarak hazırlanır. Boza, tarih boyunca Mısır ve Kuzey Afrika sahillerinden Akdeniz'e, Hazar Denizi güneyinden Asya içlerine ve Çin'e; İran, Afganistan, Kafkaslar, Volga havzası gibi geniş coğrafyalara kadar yayılmış.

Osmanlı döneminde, boza üretiminde aşırı fermantasyona neden olacak şekilde mayalanmış ve içine afyon sakızı katılan bozahanelerin varlığı bilinmektedir. Ancak, 19. yüzyıla doğru, bu tür bozahaneler ortadan kalkmıştır. Türkiye'de boza, hem kültürel hem de gastronomik bir zenginlik olarak kabul edilir ve çeşitli festivallerde ve etkinliklerde önemli bir rol oynar. Bu içeceğin geleneksel yapımı ve tüketimi, Türk mutfağının ayrılmaz bir parçasıdır."

(Kaynak :Boza Tarihçesi)

Protein, potasyum, sodyum, demir ve kalsiyum yönünden oldukça zengin

olan geleneksel içeceğin faydalarını da aktaralım hemen sizlere... İçerisinde A, C vitamini de bulunan boza, anne sütünü arttırmada büyük etkiye sahip. Sinir sisteminden kaynaklı rahatsızlıkları hafifletmede, bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesinde de olumlu etkileri bulunuyor.

İçerisinde bulunan antioksidanlar sayesinde vücut direncini arttırdığı ve savunma sistemini kuvvetlendirerek kanser hücreleri ile savaştığı bilinen faydaları arasında.. Her ne kadar şifalı bir içecek olsa da bazı yan etkileri de mevcut. Aşırı tüketildiğinde kişilerde şişkinlik, ishal, kabızlık gibi çeşitli şikayetlere yol açabilir. Şeker hastalarına da birçok zararı bulunduğu için boza önerilmez. Ergenliğe geçiş dönemindeki çocuklarda da fazla kiloya sebep olabileceği için bozanın fazla tüketilmemesi öneriliyor.

Kültürel bir miras haline gelen boza, tarçın ve leblebinizi evinizden eksik etmeyin diyelim ve bir sonraki yazım da görüşmek üzere hoşça kalın efendim... "BOZA BOOZAAA"