Aylin Tekir
a-tekir@hotmail.com
Bursa'nın göbeğindeki şemsiyeli kadının hikayesi!
24 Ekim 2025 Cuma, 15:24
Her gün aynı telaş ve yaşam döngüsü ile akıp giden zaman... Evden işe, işten eve bir bakmışsınız yıl bitmiş... Bu rutinin dışına çıkanlara ne mutlu. Şunu net söyleyebilirim çok paranız da olsa, şana, şöhrete sahip olsanız bile zaman herkese aynı işliyor... Aslında her geçen yıl adım adım ölüme yaklaştırıyor usul usul...Bu konuya nereden geldim hemen paylaşayım.
***
Geçtiğimiz günlerde şöyle bir "Heykel'e çıktım"... Ah bu deyime bayılıyorum yazarken bile gülümsetiyor. Tarihi ve kültürel zenginliklerine, muhteşem damak lezzetlerine, dağına, denizine hayran olduğum güzel Bursa'm...
Heykel bana hep iyi geliyor... Cumhuriyet Caddesi girişinde Pirinç Han önüne konan Şemsiyeli Kadın'ın yakınında biraz dinlenmek istedim. Saat 18:00 civarı...
Aynı anda yüzlerce atılan adımlar gün için de binleri buluyordur hiç şüphesiz... İş çıkışı olduğu için kimi evine gitme telaşında, kimi sevgilisine sımsıkı sarılmış uğurlamak istemezken, tatlı yaşlılarımız ise hava alıp yabancı biriyle de olsa sohbet ederek gününü tamamlıyor. Tüm bu gözlemlerim sonrası baktım ki genci yaşlısı "Şemsiyeli Kadın Heykeli" önünde fotoğraf çekiniyor. Hemen telefonuma sarıldım ve artık benim de kendisiyle bir fotoğrafım var...

***
Peki elinde şemsiyesiyle biri bekliyormuş gibi duran ve Bursa'nın kalbinde yer alan bu figürün hikayesini biliyor musunuz? Hemen paylaşalım... 2017'nin sonunda bölgede ki AVM düzenlenirken, meydanı canlı kılmak için bir sanat eseri istenmiş. Heykeltıraş Okan Sabuncular, "yağmurla yaşayan bir şehirde şemsiyesiz kalmamak" fikrinden yola çıkarak bu eseri tasarlamış. Heykelin zeminine yerleştirilen su sisteminin eklenmesiyle de yağmur yağıyormuş hissi verilerek şemsiyeden su damlaları süzülüyor. Bu yüzden halk arasında "yağmurun kadını" da deniliyormuş...
Sırtımı döndüğümdeki muhteşem manzaraya ne demeli Tophane yamacından adeta şehri selamlayan surlar ve hemen yanında ki sarı ahşap yapının süzülüşü... Havanın kararmasıyla aydınlatma ışıklarının yansıması adeta bir görsel şölene dönüşüyor.
***
Ve gelelim Pirinç Apolyont Han'a... İki katlı olup üst katında 16 oda bulunduğu belirtilen hanın yıllarca Uluabat (Apolyont) gölüne ulaşım buradan sağlandığı için bu ismi almış.
Bir asır önce Bursa'da atlı arabaya ihtiyaç duyanlar Pirinçhan'ın önünde bulunan Apolyont Han'ın ilk sahibi Hancı Halil Ağa'nın yanına giderlermiş. Sadece Bursa'dan değil, ülkenin her yerinden bu amaçla gelenler Hancı Halil ile görüşür, geceyi Apolyont Han'da geçirdikten sonra alacağını alıp giderlermiş.

***
Han'ın içerisinde çayımı yudumlarken hemen yanımda korunaklı bölümde yer alan bizim bildiğimiz Fayton dikkatimi çekti. Esnaftan edindiğim bilgiye ve rivayete göre 18.yy yapımı olan Landon marka fayton dönemin İngiltere Kraliçesi, Osmanlı hükümdarına hediye olarak gönderiyor. Landon belli bir süre kullanıyor. Hatta Halil Ağa'nın bu Landon'la çocukları mektebe götürüp getirdiği ve gezdirdiğini öğrendim.

Ayrıca han aynı zamanda vakfa ait olmayan ve şahsa ait olan Türkiye'de ilk olma özelliği taşıyor. Hanın tarihi dokusu içindeki kafelerde yemek yiyebilir, Türk kahvesini yudumlayabilirsiniz.
16. yüzyılda inşa edildiği bilenen bu hanın Cumhuriyetin ilk yıllarında Hancı Halil önde gelen otelcilerden biriymiş. Bugün ayakta olan Apolyont Han dışında Zincirli ve Hamurcu hanlarının da sahibiymiş. Ayrıca Bursa İstanbul arasında posta işlerini yürüten, gönderilerin Bursa'nın ilçelerine dağıtımını sağlayan bir kişiymiş. Bursa valisi Ahmet Vefik Paşa'nın da kullandığı Landon marka fayton o dönemde Bursa'nın en lüks faytonu olduğu için tüm düğün cemiyetlerini düzenleyen kişiymiş Atlardan, at malzemelerinden ve arabalardan çok iyi anlayan bir esnaf.

***
Han'dan ayrılmadan önce esnafın bir ricası oldu... Girişte bulunan ve hanın geçmişine ilişkin bilgilerin yer aldığı tabelanın yazısı silinmiş ve okunmuyor. Yazının okunaklı hale getirilmesi için yetkililerden minik bir destek bekliyorlar...

Yazarın Diğer Yazıları
Bursa'da geçmişin izleriyle dolu pazar! Her biri ayrı hikaye...
03 Aralık 2025 Çarşamba, 11:33
Bursa'nın en fotojenik sokakları
28 Kasım 2025 Cuma, 16:18
Bursa'nın faydaları saymakla bitmeyen lezzeti tescillendi!
24 Kasım 2025 Pazartesi, 17:41
Bursa sokaklarında kaybolan bir ses!
16 Kasım 2025 Pazar, 13:16
Bursa'da Gazi Atatürk'ün de ziyaret ettiği meşhur mekan!
10 Kasım 2025 Pazartesi, 17:41
Bursa'da padişahların tadına varamadığı o lezzet! Mutluluğun Türk Kahvesi ile bir ilgisi olabilir...
31 Ekim 2025 Cuma, 11:25
Osmanlı sarayındaki o büyülü koku!
20 Ekim 2025 Pazartesi, 17:44
Bursa'nın zeytin kokan o ilçesi!
15 Ekim 2025 Çarşamba, 17:10
Bursa'da herkesi geçmişe götüren o yer!
09 Ekim 2025 Perşembe, 14:42
Bursa'da geçmişten günümüze sağlık yolculuğu
01 Ekim 2025 Çarşamba, 17:53