Ford Otosan'ı zirveye taşıdı şimdi sırada Tofaş mı var?

6 OCAK 2012...

2009 yılında Türkiye'de bir ilke imza atarak otomotivin anavatanı Amerika'ya otomotiv ihracatına başlayan Ford Otosan, 2012 yılana kadar Kuzey ve Güney olmak üzere tüm Amerika kıtasına 100 bin adedin (90 bin Transit Connect, 10 bin Transit) üzerinde araç ihracatı yapmıştı. Hem bu başarıyı hem de Gölcük'te üretilip ABD'ye ihraç edilen Transit Connect'in taksi versiyonunu yerinde görmek için Ford Otosan'ın davetiyle 6 Ocak 2012'de New York'a gitmiştik.  

Ford Otosan'ın o dönemki Genel Müdürü olan Nuri Otay, Manhattan'daki Ford Showroom'unda bir toplantı düzenlemiş, arkasından da Times Square'de Gölcüklü sarı Connect taksiyle gazete manşetlerine çıkan fotoğrafları çektirmişti. Türk otomotiv sanayi ve Ford Otosan için çok ama çok önemli bir dönüm noktasıydı. Çünkü bu hamle daha sonra Tofaş başta olmak üzere birçok otomotiv şirketine de ABD ihracatının önünü açmıştı.

New York seyahatinin dönüşünde, 21 Ocak'ta ise Nuri Otay, bu kez de 205 milyon Euro yatırımla 110 bin adet kapasiteli Yeniköy fabrikasını müjdesini vermişti. Ford Otosan'ın Gölcük ve Eskişehir'den sonra kuracağı 3'üncü fabrikasında en küçük hafif ticari modeli olan Courier'in üretileceği açıklanmıştı. Ford Otosan adına böyle tarihi anların yaşandığı bir dönemde, 1 Nisan itibariyle Koç Holding Otomotiv Grubu Başkanı olarak atanan Haydar Yenigün ise Gölcük fabrikasının genel müdürüydü. O dönem çok net hatırlıyorum Nuri Otay, Haydar Yenigün'ü büyük bir övgüyle bizlerle tanıştırmıştı. Sonuçta kendisinden sonra fabrika genel müdürü olan kişiydi ve çok güveniyordu.

6 ŞUBAT 2012...

Ford Otosan için her şey tam anlamıyla yolunda giderken ve önemli bir dönüşüm yaşanırken, 6 Şubat 2012 sabahı şok bir haberle gözlerimizi açtık. 55 yaşındaki Nuri Otay, 5 Şubat akşam saatlerinde geçirdiği ani kalp krizi sebebiyle hayatını kaybetmişti. Gerçekten tüm otomotiv sektörü şok olmuştu, kimse inanmak istemiyordu. Tanıdığım en iyi, en pozitif ve en başarılı insanlardan biri olan Otay'ın bu beklenmedik ani ölümü tabi ki Ford Otosan'da da tüm dengeleri değiştirdi. Daha Genel Müdür olarak 2. yılını tamamlamadan vefat eden Nuri Otay'ın yerine hızlı bir şekilde fabrika genel müdürü olan 48 yaşındaki Haydar Yenigün atandı.

O üzücü döneme kadar aslında Ford Otosan'da ortaklık yapısı gereği genel müdürler sırayla atanıyordu. Yani sırayla bir Türk, bir yabancı genel müdür oluyordu. Nuri Otay, 1 Mart 2010'da eski genel müdür Michael Flewit'in yerine atanmıştı. Otay'ın normal görev süresi dolduğunda da yine Ford Motor Company'den biri atanacaktı. Ama Otay'ın ani vefatıyla, Ford Otosan'daki bu yapı da değişmek zorunda kaldı.

6 YIL ÖNCE GENEL MÜDÜR OLDU

Yani Nuri bey vefat etmeseydi, muhtemelen 2015 yılına kadar genel müdür olarak devam edecek, normal şartlarda başyardımcısı olan ve Koç Holding'in ortağını temsil eden yabancı bir yönetici genel müdür olacaktı. Haydar Yenigün için ise genel müdürlük yolu bu aşamadan sonra belki gündeme gelecekti. Yani en iyi ihtimalle en erken 2018-2019'da genel müdür olabilecekti.  

Ama Nuri beyin ani vefatıyla birlikte, Ford Otosan hemen üretime ve pazara hakim olan Haydar Yenigün'ü genel müdür atayarak çok önemli ve hızlı bir hamle yaptı. Bu hamlenin doğru olduğu zaten görev süresiyle de kendini gösterdi. Normal şartlarda 2000 yılından itibaren genel müdürler en fazla 5 yıl görev yaparken, Haydar Yenigün tam 10 yıl Türkiye'nin en büyük otomotiv şirketini yönetti.

1 Nisan itibariyle Koç Holding Otomotiv Grubu Başkanı olarak atanan Haydar Yenigün, yerine Ford Otosan Genel Müdürü olarak atanan Güven Özyurt'a Türkiye ve Romanya'da bulunan 4 fabrika, 900 bin adetlik üretim kapasitesi ve 20 bin çalışan bıraktı. Bugün Tüpraş'tan sonra Türkiye'nin en büyük sanayi şirketi olan Ford Otosan, 2021 yılında 71,1 milyar TL'lik ciro ve 8,8 milyar TL'lik net kâra ulaştı. Bunlar tarihi rekorlar olarak kayda geçti.

Bugün Ford Otosan sadece Türkiye'de değil, Amerikan Ford'u son 7 yıldır Avrupa'da da zirveye taşıtı. Bunların neticesinde de son 1 yılda 2.7 milyar Euro'yu aşan Cumhuriyet tarihinin en büyük yatırımlarına imza attılar. Sonuç olarak Yenigün rahmetli Nuri Otay'ın başlattığı büyük çıkışı, 10 yılda katlayarak ileriye taşıdı.

SIRA TOFAŞ'A GELDİ

Yenigün'ün Koç Holding Otomotiv Grubu Başkanı olmasıyla, elini Ford Otosan'ın üstünden çekmeyeceği de ortada. Ama bu süreçten sonra Yenigün'ün bence en önemli görevi, Ford Otosan'da yaptığı sıçramayı Tofaş'ta da yapmak olacaktır. Bugün Otosan 900 bin adetlik üretimle dünyadaki sayılı üreticilerden biri olurken, elektrifikasyon sürecine de tam anlamıyla dâhil oldu. Tofaş ise şu an 450 bin adetlik üretim kapasitesinin sadece yüzde 50'sini kullanıyorken, elektrifikasyon sürecinde de geri kalmış durumda.  

Koç'un ortağı olan Fiat'ın Stellantis Grubu altına girmesiyle CEO Carlos Tavares'in Tofaş hakkında planları olduğu iddiaları dolaşıyor. Bu noktada Haydar Yenigün'un Ford'la olan ortaklık tecrübesiyle bu süreci başarılı yöneteceğine inancım tam. Bekleyip, Yenigün'ün yeni görevinde ne kadar etkili olacağını göreceğiz. Ama şunu da eklemem lazım, Ford Otosan son yıllarda Koç Grubu'nun en kârlı ve başarılı şirketi durumunda. Bu da Haydar Yenigün'ü Koç Ailesi'nin gözdesi, hatta bence prensi yapıyor.   Yani önümüzdeki dönemde Koç Holding CEO'su geçmişteki gibi yine otomotivden çıkabilir.

Tam 35 yıldır aynı şirkette

1964 doğumlu Haydar Yenigün, 1987'de Yıldız Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü'nden mezun olduktan sonra iş hayatına Ford Otosan'da adım attı. 1990 yılına kadar üretim departmanlarında değişik görevler alan Yenigün, askerlik sonrası 1992-1996 yılları arasında Proje Mühendisi olarak çalışmalarını sürdürdü. 1997 yılında Ford Motor Company ve Otosan A.Ş. arasında hisselerin eşitlenmesi ve ilgili anlaşmanın imzalanmasının ardından Kocaeli Fabrikası'nın kurulması aşamasında çeşitli görevler üstlenen Yenigün, 1998 yılında Proje Liderliği görevini üstlendi. Bu fabrikada üretilecek ticari araç modellerinin tasarım ve üretim süreçlerinde bulundu. 1999 yılı sonunda Kocaeli Fabrikası Kaynak Alan Müdürü olan Yenigün, 2007-2012 döneminde Ford Otosan Kocaeli Fabrika Müdürü ve Genel Müdür Yardımcısı olarak görev yaptı. 15 Şubat 2012'de Ford Otosan Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Üyesi olarak atanan Haydar Yenigün, Mart 2018'den bu yana da Otomotiv Sanayicileri Derneği (OSD) Yönetim Kurulu Başkanlığı yapıyor. Yenigün'un tüzük gereği 30 Mart'ta yapılacak genel kurulda OSD Başkanlığının da sona ereceği söyleniyor.