İnsan hücrelerinde yeni bir DNA keşfedildi!

Gervan'da çalışan ve yeni çalışmanın ilk yazarı olan Mahdi Zeraati'ye göre i-motif, hücrelerimizin içinde bulunabilen ve çift sarmal şeklini almayan bir miktar DNA yapısından sadece biri; öteki yapılar arasında A-DNA, Z-DNA, üçlü DNA ve haç biçiminde DNA var. Araştırmacılar, G-dört katlı (G4) DNA olarak adlandırılan bir diğer DNA yapısını da ilk olarak 2013 yılında insan hücrelerinin içinde görselleştirmişlerdi. Hücrelerin içindeki G4'ü ortaya çıkarmak içinse, üzerinde mühendislik uygulanmış bir antikordan faydalanmışlardı. Zeraati ve diğer araştırmacılar, bu yeni çalışmada da aynı tür yöntemi kullandılar ve i-motifleri özellikle tanıyıp onlara bağlanan (iMab isimli) bir antikor bölümü geliştirdiler. Bu sayede antikor, hücredeki i-motiflerin yerlerini immünofloresan bir parlamayla vurguladı. "Bizi en çok heyecanlandıran şey, yeşil noktaların (i-motifler) zamanla ortaya çıkmasını ve kaybolmasını, bu yüzden onların oluştuğunu, dağıldığını ve yeniden oluştuğunu görebilmemiz olmuştu" diyor Zeraati.

I-motif yapısının işlevi hakkında hâlâ öğrenecek pek çok şey olsa da, bulgular, kısa süreli i-motiflerin genelde bir hücrenin 'yaşam döngüsünün' sonlarında oluştuğunu işaret ediyor; özel olarak bu döneme son G1 evresi deniyor ve bu dönemde DNA faal bir biçimde okunuyor. I-motifler ayrıca, 'promotör' (destekçi) bölgeler olarak bilinen bölgelerde (DNA'daki bu alanlar, genlerin açılıp kapatılmasını kontrol ediyor) ve yaşlanmayla ilişkilendirilen genetik işaretçiler olan telomerlerde de ortaya çıkma eğilimi sergiliyor.

Konuşmasına şu şekilde devam eden Zeraati, "I-motiflerin geliş ve gidişlerinin, yaptıkları şeye dair bir ipucu olduğunu düşünüyoruz. Orada genlerin açılmasına veya kapatılmasına yardımcı olmaları ve bir genin etkin şekilde okunup okunmamasına etki etmeleri muhtemel gibi görünüyor." diyor.

Bu yeni DNA şeklinin hücrelerimizde mevcut olduğunu kesin olarak bildiğimizden, araştırmacılar bu yapıların vücutlarımızda tam olarak ne yaptığını anlamaya çalışacaklar. Zeraati'nin açıkladığı gibi cevaplar çok önemli olabilir; sadece i-motif için değil, aynı zamanda A-DNA, Z-DNA, üçlü DNA ve haç şeklindeki DNA için de.

Zeraati, ScienceAlert sitesine şöyle bir açıklamada bulunuyor: "Bu alternatif DNA oluşumları, hücredeki proteinler için onların soydaş DNA dizilerini tanıması ve düzenleyici işlevlerini kullanmaları bakımından önemli olabilir. Bu yüzden bu yapıların oluşumu, hücrenin işlevini normal şekilde yerine getirmesi için son derece önemli olabilir. Ayrıca, bu yapılarda gerçekleşen herhangi bir sapma, patolojik sonuçlar barındırabilir."