'Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyareti Moldova-Türkiye ilişkilerine ivme kazandırdı'

Moldova'nın Ankara Büyükelçisi Igor Bolboceanu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen yıl ekim ayında Moldova'ya yaptığı ziyaretin ikili ilişkilere yeni bir ivme kazandırdığını ve iki ülkeyi stratejik ortaklık seviyesine getirdiğini söyledi.

Büyükelçi Bolboceanu, Moldova-Türkiye ilişkileri, iki ülke arasındaki ekonomik gelişmeler ve Moldova'da 24 Şubat'ta yapılan parlamento seçimlerine ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.

Bolboceanu, son yıllarda Türkiye ile Moldova arasında parlamento ve hükümetler seviyesinde yapılan önemli hamlelerin, siyasi, ekonomik, kültürel ve sosyal alanlarda iş birliğinin genişlemesine doğrudan katkıda bulunduğunu vurguladı.

"Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın geçen yıl ekim ayında Moldova'ya yaptığı ziyaret, ikili ilişkilere yeni bir ivme kazandırdı ve iki ülkeyi stratejik ortaklık seviyesine getirdi." diyen Bolboceanu, Erdoğan'ın ziyaretinin, 24 yıl aradan sonra ülkeye "cumhurbaşkanlığı düzeyinde yapılan ilk ziyaret" olduğu için tarihi öneme sahip olduğunu ifade etti.

"Ziyaret iyi bir fırsat oldu"

Bolboceanu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyaretinin Moldova ile Türkiye arasında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi'nin kurulması ve yeni ikili ilişki seviyesine geçişle sonuçlandığını belirtti.

Ziyaretin iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirmek ve çeşitlendirmek adına iyi bir fırsat olduğunu vurgulayan Büyükelçi Bolboceanu, "Heyetler arasında yapılan görüşmeler, Moldova'nın dış politikasında Türkiye'nin bir öncelik olduğunu doğruladı. Erdoğan'ın ziyareti sırasında, uluslararası kara yolu taşımacılığı, askeri eğitim, spor ve eğitim alanında karşılıklı anlaşmalar imzalandı." dedi.

Büyükelçi Bolboceanu, ziyaret sırasında, Türkiye ile Moldova arasındaki dostluk ve ilişkilerin gelişmesine ve Moldova'ya verdiği destekten dolayı Cumhurbaşkanı Erdoğan'a "Cumhuriyet Nişanı" takdim edildiğini de hatırlattı.

"Kimlikle seyahat protokolü imzalandı"

Bolboceanu, "Erdoğan'ın ziyareti sırasında, Türkiye ile Moldova arasındaki kısa süreli ziyaretleri kolaylaştırmak amacıyla 90 güne kadar pasaport yerine kimlikle seyahat dönemi başlatan ek bir protokol imzalandı. 19 Şubat 2019'dan bu yana yürürlükte olan bu protokol, ikili ilişkileri güçlendirirken işletmeler arası temasları da kolaylaştırıyor. Biz, bu protokol ile iki ülke arasındaki yaz turizminin de canlanacağına inanıyoruz." diye konuştu.

Bolboceanu, Türkiye ile Moldova arasında 1 Kasım 2016'da yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması'nın iki ülke arasında uyumlu ekonomik ilişkilerin gelişmesine, ticaret sektöründeki engellerin kaldırılmasına, ekonomik akışın artmasına katkıda bulunduğuna vurgu yaptı.

"Moldova'da yatırım yapmak daha kolay"

Son yıllarda Moldova hükümeti tarafından yapılan reformlarla ülkenin yatırım için cazip hale geldiğine dikkati çeken Bolboceanu, "Moldova'da yatırım yapmak daha kolay hale geldi. Avrupa Birliği, Bağımsız Devletler Topluluğu ve diğer ülkelerle yapılan serbest ticaret anlaşmaları, girişimcilere yaklaşık 800 milyon müşterisi kapasitesi olan Moldova pazarına erişim imkanı sağlıyor." değerlendirmesinde bulundu.

Türk bankalarının Moldova'ya şube açma çalışmalarına da değinen Bolboceanu, bu konunun Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyareti esnasında da gündeme geldiğini hatırlattı. Bolboceanu, "Halkbank ve Ziraat Bankası temsilcileri Moldova'ya ülkedeki iş potansiyelini analiz etmek için ziyaretler yaptı. Türk bankalarının Moldova'da şube açmasının çok önemli olduğuna inanıyorum. Bu uygulama, Moldova'da ticaret yapan Türk iş adamlarının güvenini artıracak ve daha fazla yatırıma teşvik edecek." şeklinde konuştu.

"Moldova Büyükelçiliği bünyesinde ticaret ofisi açıldı"

Moldova hükümetinin kararıyla, Moldova Büyükelçiliği bünyesinde Ankara'da Ticari Temsilcilik Ofisi açıldığını belirten Bolboceanu, ofisin bir şubesinin de İstanbul'da açıldığını ve atanmış uzmanıyla 1 Mart'tan bu yana çalışmalarını sürdürdüğünü söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyareti esnasında ticaret ofisi konusunun da bir gündem maddesi olduğunu belirten Bolboceanu, "Moldova'nın Türkiye'de ticaret ofisi açma hamlesi, Türkiye-Moldova arasındaki ekonomik ilişkilerin derinleşmesine ve çeşitlenmesine yardımı olacak. Moldova ürünlerinin Türk pazarına, Türk ürünlerinin ise Moldova pazarına ulaşmasına yardımcı olacak." ifadelerini kullandı.

Bolboceanu, iki ülke arasında eğitim alanında yapılan çalışmaları da değerlendirdi. Moldova ile Türkiye'deki yüksek öğretim kurumları arasında daha yakın iş birliği olmasını her zaman desteklediklerini belirten büyükelçi, Türkiye'de okuyan Moldovalı öğrenci sayısını artırmak istediklerini vurguladı. Bolboceanu, "2017-2018 akademik yılında, 185 Türk öğrenci Moldova'da eğitim almak için kayıt yaptırdı. İki ülke arasındaki eğitim ilişkilerinde değerlendirilmesi gereken büyük bir potansiyel var." şeklinde konuştu.

"TİKA Moldova'da 400'den fazla proje gerçekleştirdi"

Özellikle son yıllarda Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) öncülüğünde Moldova'da yapılan faaliyetlerden memnuniyet duyduklarına işaret eden Bolboceanu, TİKA'nın son 25 yıldır Moldova'da 400'den fazla proje hayata geçirdiğini söyledi.

Bolboceanu, Türkiye'nin TİKA aracılığıyla birçoğu Gagauz Özerk Yeri'nde olmak üzere, Moldova genelinde, eğitim, sağlık ve tarım gibi alanlarda birçok proje yaptığının altını çizerek, "TİKA'nın projeleri hem Moldova'nın kalkınmasında hem de iki ülke arasındaki ilişkilerin gelişmesinde etkili oldu." diye konuştu.

"Gagauz Türkleri iki ülke arasında köprü görevi görüyor"

Gagauz Türkleri'nin iki ülke arasındaki ilişkilerdeki rolüne değinen Bolboceanu, şöyle devam etti:

"Gagauz Türkleri, Türkiye ile Moldova arasında bir köprü görevi görüyor. Ayrıca Gagauz Türkçesi ile Türkiye'de konuşulan dilin benzer olması ekonomik ilişkilerin gelişmesinde önemli rol oynayabilir. Moldova hükümeti ile Gagauzlar arasında hem meclis hem de hükümetlerarası düzeyde etkili bir iş birliği mevcut. Gagauz Başkan'ının Moldova Cumhuriyeti Hükümeti'nin daimi üyesi olduğunu hatırlatmak isterim."

"Türkiye-Moldova ilişkilerinin güçleneceğine inanıyorum"

Moldova'da 24 Şubat'ta yapılan parlamento seçimlerine ilişkin de görüşünü paylaşan Bolboceanu, seçimlerin ülke dışında da ilgi gördüğünü söyledi.

Büyükelçi Bolboceanu, Türkiye'nin de dahil olduğu birçok ülke ile Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) gibi uluslararası kuruluşların, Moldova'daki seçimlerin çekişmeli ve demokratik bir şekilde geçtiği değerlendirmesinde bulunan uzmanlar görevlendirdiğini belirtti.

Bolboceanu, hükümetin aldığı kararla, Moldova'nın dışında Ankara, İstanbul ve Belek'te sandık kurulduğunu ifade etti.

Parlamento seçimleriyle birlikte bir referandumun yapıldığını da hatırlatan Bolboceanu, halkın yüzde 39'unun katıldığı referandumda, "parlamentodaki milletvekili sayısının 101'den 61'e indirilmesi" ve "sorumluluklarını yerine getirmeyen vekillerin görevden alınması" sorularına 'evet' yanıtının çıktığını aktardı.

Bolboceanu, parlamentonun açılmasından sonra yeni hükümetin kurulacağını belirterek, "Bu sürecin anayasal çerçevede gerçekleşmesi temenni ediyoruz. Alınacak siyasi kararlardan bağımsız olarak, Moldova-Türkiye ilişkilerinin daha da güçleneceğine inanıyorum." değerlendirmesinde bulundu.