CHP Bursa Milletvekili Sarıbal: Tek tip elbise insanlık onuruna pranga vurmaktır

Sarıbal açıklamasında, "3. Milliyetçi Cephe'nin son marifeti olan tek tip elbise uygulaması, adil yargılanma hakkına ve insanlık onuruna pranga vurulmasıdır." dedi.

696 sayılı KHK'nın 101 ile 103. maddelerinde yer alan ve terör suçlarından tutuklu ve hükümlülere tek tip elbise giyme zorunluluğu getiren düzenleme ile ilgili tartışmalar devam ederken, konuya ilişkin bir açıklama da CHP Milletvekili ve PM üyesi Orhan Sarıbal'dan geldi. 696 sayılı KHK ile hayata geçirilen tek tip elbise uygulamasının birçok açıdan sorunlu olduğunu belirten Sarıbal, "Guantanamo örneği üzerinden bir meşruiyet zemini yaratmak, insanlığın binlerce yıllık bir birikimle inşa ettiği çağdaş hukukun temel normlarına meydan okumaktır. AKP'nin Guantanamo gibi insanlığın yüz karası haline gelmiş bir işkencehaneyi örnek gösteriyor olması, uygulamalarındaki akıl dışılığı da ortaya koymaktadır." dedi.

Tek Tip Elbise Düzenlemesi Hem Anayasaya hem de Uluslararası Hukuka Aykırı

Anayasanın 38. Maddesindeki "suçluluğu hükmen sabit oluncaya kadar kimse suçlu sayılamaz" hükmüne işaret eden Sarıbal, tek tip elbisenin yargılamalarda masumiyet karinesini psikolojik olarak ortadan kaldıracağını ve yargılama sonunda tahliye ya da beraat alan tutukluların toplumsal hafızada suçlu olarak hatırlanacağının önüne geçilemeyeceğini belirtti. Sarıbal, "Anayasanın ilgili hükmünün yanı sıra, 1989 yılında tek tip elbise zorunluluğunu ortadan kaldıran bir Danıştay kararı da mevcut. Diğer taraftan bu düzenleme, insan haklarında kesin eşitlik ve adil yargılanma ilkesi gibi temel demokratik normları da ayaklar altına alıyor." dedi.

KHK ile çıkarılan bu kararın uluslararası hukuka da aykırı olduğunu belirten Sarıbal, "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin 2010 tarihli Jiga-Romanya Kararı ve 2013 tarihli Hadade-Romanya Kararı olarak bilinen kararlarında yer alan; tek tip elbisenin, adil yargılama hakkını ihlal edebileceği ve aşağılayıcı muamele teşkil edeceği hükmü ortada. Diğer taraftan, AKP'nin tek tip elbiseyi bir öç alma biçimine dönüştürmek istemesi ve bunu siyasi bir propaganda aracı olarak kullanması, "intikamcı devlet" tartışmaları da doğal olarak beraberinde geliyor. Hukuk devletinde intikam almak diye bir şey olamaz. Bu durum uluslararası hukuk ve cezaevi koşulları açısından çağdaş standartların da çiğnenmesi anlamına gelmektedir. Bakın, BM'nin 1955 tarihli Minimum Cezaevi Standart Kuralları, 1973 tarihli Avrupa Konseyi Minimum Cezaevi Tretman Kuralları, 1987 tarihli Avrupa Cezaevi Kuralları ve BM'nin 2016'da revize ettiği Mahkumlara Muamelede Standart Asgari Kurallar gibi uluslararası ceza standartlarının çerçevesini çizen metinlerde, ceza infazının intikam aracı olarak kullanılamayacağı açıkça belirtilmiştir.

Tek Tip Elbise İle 12 Eylül Zihniyeti Kutsanıyor

Tek tip elbise uygulamasının, Türkiye Cumhuriyeti tarihinde askeri mahkemelerde görülen siyasi davaların bir parçası olduğunu ve meselenin toplumsal hafızada da böyle yer ettiğini dile getiren Sarıbal, "3. Milliyetçi Cephe, bu uygulamayla 12 Eylül güzellemesi yapıyor; faşist darbecilerin insanlık dışı uygulamalarını yeniden yürürlüğe koyuyor. Buradan da anlaşılıyor ki, askeri vesayeti ortadan kaldırmakla övünen sözde demokrasi havarilerinin asıl hedefi; Türkiye'de bir nefret ve korku toplumu yaratmaktır. Çünkü AKP ve Saray Rejimi iktidarı kaybetmekten korkmaktadır ve unutulmamalıdır ki korkan, yönetebilmek için daima korkutmak zorundadır. Fakat bizler bu korku iklimine asla teslim olmayacağız." dedi. 

İnsanlık Onurunu Ayaklar Altına Alan Bu Ucube Uygulamayı Kabul Etmiyoruz

696 sayılı KHK ile yürürlüğe giren tek tip elbise düzenlemesini insanlık onurunu ayaklar altına alan ucube ve faşizan bir düzenleme olarak nitelendiren Sarıbal, "Tek tip elbise insan haklarına ve insanlık onuruna, çağdaş hukuk ilkelerine, anayasaya, demokratik yönetim usulüne ve her şeyden önemlisi savunma hakkına cepheden gerçekleştirilen bir saldırıdır. Bu uygulama, psikolojik işkencedir. Toplumu ayrıştırmak, nefret kültürünü körüklemek ve toplumsal hafızada peşin hüküm yaratarak aklanan sanıkları potansiyel teröristler olarak ilan etmek demektir. Ne tek tip elbise uygulamasını ne de diğer anti demokratik dayatmaları kabul etmiyoruz. AK /Saray rejiminin baskıcı uygulamalarına asla boyun eğmedik, eğmeyeceğiz" diyerek sözlerini tamamladı.